Thừa kế thế vị là gì? Các trường hợp thừa kế thế vị?

1/. Thừa kế thế vị là gì?

Căn cứ điều 652 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về thừa kế thế vị như sau:

“Điều 652: Thừa kế thế vị

Trường hợp con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống”.

Như vậy, có thể hiểu thừa kế thế vị là việc các cháu (chắt) được hưởng di sản của ông, bà (cụ) để lại cho cha, mẹ của cháu (chắt) trong trường hợp cha hoặc mẹ mất trước hoặc mất cùng thời điểm với ông, bà (cụ).

– Đặc điểm của thừa kế thế vị:

+ Thừa kế thế vị chỉ phát sinh trên cơ sở thừa kế theo pháp luật (không phát sinh từ việc thừa kế theo di chúc).

+ Người thừa kế thế vị phải còn sống khi mở thừa kế hoặc chưa ra đời nhưng đã thành thai vào thời điểm ông, bà, cụ mất.

+ Cha hoặc mẹ của người thừa kế thế vị có quyền được hưởng di sản của người mất;

+ Người thừa kế thế vị không thuộc trường hợp không được nhận thừa kế theo quy định tại Điều 621 Bộ luật Dân sự 2015.

2/. Các trường hợp thừa kế thế vị?

+ Cháu thế vị cha hoặc mẹ để hưởng di sản của ông bà.

+ Chắt thế vị cha hoặc mẹ của chắt để hưởng di sản của cụ.

Như vậy, thừa kế thế vị được hiểu là việc các con được thay vào vị trí của bố hoặc mẹ để hưởng di sản của ông bà trong trường hợp bố hoặc mẹ chết trước hoặc chết cùng ông bà; chắt hưởng phần di sản của cụ trong trường hợp cả cháu cũng chết trước hoặc cùng thời điểm với ông bà. Những người thừa kế thế vị được hưởng phần di sản mà bố, mẹ mình đáng lẽ được hưởng nếu còn sống và được chia đều di sản với những người thừa kế cùng hàng khác.

Ví dụ: Ông T và bà H có tài sản là 5 tỷ đồng. Bố mẹ của ông T và bà H đều đã chết; ông T và bà H có hai người con chung là T1 và H1. Anh T1 có con là cháu D1, D2. Đến tháng 02/2024, anh T1 chết, tháng 05/2025 ông T1 và bà H1 cùng chết và không để lại di chúc.

Trong trường hợp này, di sản của ông T, bà H được chia theo pháp luật, anh T1, anh H1 mỗi người được hưởng 2,5 tỷ đồng. Do anh T1 đã chết trước khi ông T và bà H chết nên cháu D1, D2 được hưởng thừa kế thế vị đối với phần di sản mà nếu còn sống anh T1 được hường, D1=D2 = 1,25 tỷ đồng.

(Bài viết này thuộc về Văn phòng Luật sư Hoàng Phát, vui lòng trích nguồn khi sử dụng. Điều khoản được trích dẫn có thể đã hết hiệu lực tại thời điểm bạn đang đọc. Mọi ý kiến thắc mắc về bài viết vui lòng liên hệ qua địa chỉ mail luatsuhoangphat@gmail.com)